Hulp voor Much

Vandaag vroeg opgestaan om er voor te zorgen dat ik op tijd op het busstation zou zijn: de supervisor, die met mij mee zou reizen naar Tunidadush, had mij verteld dat de bus om 7.00 uur zou vertrekken en dat ik 3 uur zou moeten wachten als ik te laat kwam. Maar helaas, de bus was er en wij waren er, maar de bus bleek pas vlak na 9.00 uur te vertrekken, omdat er vandaag bijna geen passagiers op kwamen dagen.
Rond 10.30 uur kwamen we in Tunidadush aan en konden we moeder en Much (spreek uit: "Moeg") bij hun huis vinden. Vader zou gehaald worden, omdat hij naar het bos gegaan was om hout te verzamelen (gelukkig niet op jacht, want dan zou hij de rest van de dag weg blijven). Even later kwamen we hem zelf tegen, zodat we hem konden vragen naar zijn huis te gaan voor een gesprek met mij. Hij stemde in.

Toen we een kwartiertje later naar het huis van Much gingen, gaf de schooldirecteur van Tunidadush aan ook bij het gesprek te willen zijn en gingen we dus met zijn drieën op pad (n.b.: de Gumuz-collega, die met mij mee zou gaan, had op het laatste moment andere verplichtingen, waardoor de supervisor, die geen Gumuz is, maar wel Gumuzinja kan spreken en verstaan, alles zou vertalen; de schooldirecteur ging ter ondersteuning mee, maar kan ook geen Gumuzinja spreken en verstaan: hij was uiteraard ook benieuwd naar mijn plan).
Na de nodige begroetingsrituelen, had ik alleen vader en een aantal andere mannelijke dorpsgenoten als gesprekspartner, dus vroeg ik of het mogelijk was om ook moeder bij het gesprek te betrekken. Dat bleek te kunnen, waarna we echt konden starten.

Na eerst uitgelegd te hebben dat ik hen graag wilde helpen met Much om er samen voor te zorgen dat zijn armen en benen qua botten en spieren sterker zouden worden, liet ik hen een tekening zien van het loopwagentje dat ik voor hem wil laten maken. Daarna haalde ik een 'knijpbal' te voorschijn en deed voor hoe Much die zou moeten gebruiken om meer kracht in zijn handen en armen te krijgen. Much was even verbaasd toen hij de bal in zijn handen kreeg, maar ging al snel nadoen wat zijn grote broer voordeed. Knijpen in de bal bleek eerst erg moeilijk voor hem, maar later lukte hem dit wel door 2 handen tegelijk te gebruiken. De bal bood natuurlijk ook andere mogelijkheden en al snel werd het wegrollen/-gooien en er achter aan lopen en kruipen een leuk spel voor iedereen die aanwezig was, maar vooral voor Much, die aan alle kanten straalde van blijdschap. Hoe langer we bezig waren, hoe meer hij rechtop ging lopen en op bepaalde momenten lukte het hem zelfs om een beetje te rennen (erg lastig voor hem door de vervormde rechtervoet).

Tijdens het gesprek waren er diverse dorpsgenoten toegestroomd en al snel werd mij duidelijk dat de bedoeling van mijn komst aanvankelijk anders ingeschat was: de R.K. kerk blijkt namelijk regelmatig gehandicapte kinderen 'op te halen' om ze in een 'boarding school' te plaatsen in Addis (iets om verder navraag naar te doen en uit te zoeken...). Duidelijk gemaakt dat ik daar niet voor kwam en dat mijn inzet er op gericht zal zijn om Much en ouders te helpen in hun opvoeding van Much: als Much lichamelijk sterker is, is het de bedoeling om met hem toe te werken naar plaatsing op de dorpsschool.
Toen het iedereen duidelijk was, wat mijn insteek was, kon ik verder met het uitleggen van mijn plan voor Much, omdat er behalve 'meer bewegen' en het oefenen van spieren ook een verandering van voeding plaats zou moeten vinden. Much moet meer calcium binnenkrijgen om sterkere botten te kunnen ontwikkelen. Melk zou dus goed zijn voor hem, maar 'melk' wordt niet/nauwelijks door Gumuz gedronken: koeien zijn er genoeg, maar 'melk' wordt meestal weggegeven aan andere Ethiopiërs, zoals ik mij heb laten uitleggen (koeien dienen vooral als ruilmiddel bij conflicten e.d.). Groene groenten is natuurlijk een andere bron van calcium, maar ook dat staat niet op het dagelijkse menu van de Gumuz.
Gelukkig bleken de ouders inmiddels te begrijpen dat Much het meest geholpen zou zijn met 'melk' en gaven ze aan dat ze dit wel van iemand zouden kunnen krijgen. Ik heb de hoop dat de aanwezigheid van de vele andere dorpsgenoten het hen makkelijker maakt om 'melk' te vragen, omdat velen van hen wel enkele koeien hebben.
Na de 'positieve uitkomst' van het gesprek, waarin ouders (en dorpsgenoten) instemden met alle onderdelen van mijn plan (met grote hulp van de met de bal spelende en stralende Much!), mocht een foto natuurlijk niet uitblijven:

Na het gesprek was het wachten op een 'passerende bus', die mij als passagier mee terug kon nemen. Uiteindelijk kwam ik rond 15.00 uur terug in Gilgel, acht uur later dan ik vertrokken was ...

Eerste grote succes!

Vandaag met de supervisor teruggegaan naar de school, waar de 8-jarige gehandicapte Abby vorige week door de schooldirecteur geweigerd werd. Ondanks dat ik gemeld had dat ik zou komen, bleek de schooldirecteur niet aanwezig en werd hij vervangen door de 'vice director'. Hij bleek welwillend om een poging te doen om mijn plan te lanceren, dus tijdens de pauze werden alle 'grade 7' en 'grade 8' leerlingen (14 - 18 jarigen) bij elkaar geroepen om te bekijken of ze zich vrijwillig beschikbaar wilden stellen om Abby dagelijks thuis op te halen en terug naar huis te brengen. Omdat er zowel Amhaars sprekende leerlingen en Gumuz leerlingen aanwezig waren, werd de situatie in twee talen uitgelegd. Uiteraard mochten ze ook vragen stellen en moest duidelijk aangegeven worden dat wie zich vrijwillig aanmeldde het jongetje op zijn/haar rug moest dragen.
De uitkomst was ver boven verwachting: maar liefst 19 (negentien!) leerlingen meldden zich aan voor deze taak, meer dan genoeg om hem te halen en te brengen, waardoor we niet eens meer zijn moeder hoeven te belasten met de taak om hem zelf te gaan brengen (wat moeilijk is voor haar). Daarna met de 'vice director' afgesproken dat Abby vanaf maandag met school kan starten in 'grade 1'. De 'vice director' gaat het goede nieuws later vandaag aan moeder en Abby vertellen. Ik heb verder afgesproken woensdag weer langs te komen om te kijken hoe het met hem gaat in de klas en/of de leerkracht vragen heeft. Tegelijkertijd ga ik er voor zorgen dat de toegang tot zijn klas rolstoelvriendelijk wordt, want zijn rolstoel zal vanaf volgende week op school staan, zodat hij daar ook wat bewegingsvrijheid gaat krijgen: hij zal nog wel moeten leren hoe hij hem zelf kan gebruiken, maar vooralsnog kunnen anderen hem helpen.

Vlaggendag en Much

Vandaag is vlaggendag in Ethiopië: de eerste maandag in Oktober volgens de Ethiopische kalender. Wij wisten van niets en zouden vandaag een school in Gumuz-gebied gaan bezoeken. Gelukkig waren ze bereid om toch tot een uur of tien les te geven voor de kinderen aan de parade zouden beginnen (vergelijk: in Gilgel begon de parade rond 8.00 uur en gingen de scholen niet eens open). In Tunidadush, waar ik de school bezocht, was de parade extra speciaal, omdat er bijna alleen maar Gumuz-kinderen op deze school zitten. Er werd dus ook een speciaal Gumuz-instrument gebruikt om muziek te maken: 26 soorten fluiten, die allen een eigen aparte toonhoogte voort kunnen brengen. Jan en Ann waren nog aan het praten met één van de leerkrachten die ze geobserveerd hadden, toen de parade begon, zodat ik besloot maar met de parade mee te lopen. Ik kwam er zo achter dat er nog massa's Gumuz-kinderen zijn, die niet naar school gaan: zij stonden langs de weg te kijken.

   

Na de feestelijkheden kregen we nog een klein kijkje 'in de keuken' van de Gumuz: we mochten een hut bezoeken waar we wat uitleg kregen of het traditionele eten van de Gumuz. Vlak daarna kwamen we op een soort 'ontmoetingsplein', waar de meest belangrijke 'oude mannen' met een soort rechtspraak bezig waren. We mochten/konden uiteraard niet storen, maar kregen wel uitleg van de supervisor over wat er aan de hand was: een Gumuz-meisje van 18 jaar was aangerand door een Gumuz-man en de 'negotiators' probeerden via onderhandeling rechtspraak te bedrijven - de uitkomst zou waarschijnlijk worden dat er door de familie van de man die de aanranding had gepleegd een koe geschonken zou worden aan de familie van het meisje. Als de onderhandelingen succesvol afgesloten worden, is de zaak daarmee afgedaan... onvoorstelbaar voor ons, maar afdoende volgens Gumuz-traditie.

De supervisor nam mij ook nog mee naar het huis waar een geestelijk en lichamelijk gehandicapt jongetje leeft, dat niet naar school kan: ik trof het jongetje naakt aan, met nauwelijks kracht in zijn armen en benen. Hij zou niet kunnen praten en maakte ook geen geluiden, maar was wel in staat om naar ons toe te komen toen de supervisor dat aan hem vroeg. Navraag leverde op dat hij wel zelf at als ze hem eten gaven met hun hand. Much, zoals hij heet, krijgt, naar mijn idee, veel te weinig beweging, waardoor zijn beentjes hem bijna niet meer kunnen dragen. De botten in zijn vingers waren zo fragiel dat hij zijn vingers twee kanten op kon buigen. Hij gaat nu vooral niet naar school omdat hij geen controle uit kan oefenen over zijn blaas en darmen. Daarnaast loopt er continu kwijl uit zijn mond en weten de leerkrachten geen raad met hem. Mogelijk kan ik, om te beginnen, een soort looprek voor hem laten maken (voor loopoefeningen en bevorderen van kracht in zijn benen) en kijken of we met een 'knijpbal' kunnen proberen meer kracht in zijn handen/armen te krijgen. Hij zal nog niet direct naar school kunnen, maar ik kan in elk geval kijken of hij zich enigszins kan ontwikkelen en/of de familie welwillend is om hem wat te leren.

Lange weg te gaan

Vandaag een eerste echte poging gedaan om een 'special needs' jongetje van 8 jaar op school geplaatst te krijgen.
Bij toeval had een moeder haar zoontje Abby (weet niet of zijn naam goed geschreven is, maar zo klonk het) voor het eerst naar school gebracht. Abby heeft een groot waterhoofd en kan zelf niet lopen.
Zijn moeder bracht hem dus op haar rug. Samen met een leerkracht en de supervisor zowel met het jongetje als met moeder gesproken.
Opmerkelijk was dat Abby zei dat hij wel naar school wilde maar "niet zou kunnen leren, omdat alle kinderen naar hem zouden kijken". De leerkracht stelde hem op mijn verzoek gerust door uit te leggen dat de andere kinderen snel aan hem zouden wennen als hij regelmatig naar school zou komen.
Navraag bij moeder leverde op dat ze wel een rolstoel voor Abby heeft, maar dat ze die niet kan gebruiken omdat de weg naar school onbegaanbaar is met de rolstoel.
Op mijn verzoek vervolgens met moeder, Abby, leerkracht en supervisor naar haar huis gegaan om de weg en de rolstoel te bekijken. Daar vervolgens mijn 'buddy-plan' gelanceerd: we vragen gezamenlijk aan '8-graders' om buddy te worden voor Abby en hem dan per toerbeurt naar school te brengen. Moeder doet dit dan bv. nog maar 1 keer per week zelf. Tegelijkertijd wordt de rolstoel op school neergezet, zodat Abby daar rondgereden kan worden en zelf kan leren rijden. Ik (VSO) zorg dan voor aanleg van een rolstoel toegang voor zijn klas  (is nu een stenen trap).
Prachtig plan, iedereen blij, maar...
... toen de school directeur van het plan hoorde, weigerde hij: "hij wil dit soort kinderen niet in zijn school".... en wilde hier vandaag ook niet meer verder over praten!
Er is dus nog een lange weg te gaan, maar ik geef niet zo snel op, dus Abby blijft voorlopig tijdens alle volgende ontmoetingen met deze schooldirecteur op de agenda staan en de supervisor steunt mij hierin.
We zullen zien hoe lang het duurt en hopen op een spoedige oplossing voor Abby.

10.000 kinderen

Stukje bij beetje begint mij duidelijk te worden wat mijn taken zijn binnen het WDD-project in Ethiopië. Probleem in de eerste weken van mijn verblijf in Gilgel Beles was vooral dat de scholen en het college nog niet waren begonnen met lesgeven. De ontmoetingen die ik tot dusver heb gehad waren dus vooral met schooldirecteuren, supervisoren en leerkrachten.

Jan en Ann zijn hier al een poosje bezig en hebben diverse trainingen verzorgd in de kleuterklassen en de eerste vier klassen van de basisscholen gericht op het 'werken in hoeken', 'child-centered methodology' en 'active learning'. Ook wordt er momenteel een bibliotheek opgeknapt bij één van de scholen en dragen wij daarvoor het nodige materiaal aan; tegelijkertijd bespreken we met de leerkrachten hoe de bibliotheek het best gebruikt kan worden, want behalve boeken zullen er ook spellen en een 'art corner' deel uit gaan maken van de nieuwe bibliotheek.

Alle 10 scholen in dit project hebben zo'n 10.000 leerlingen en, hoewel alle leerlingen belangrijk zijn, richten we ons met name ook op de kinderen van minderheidsgroeperingen, zoals de Gumuz. Probleem daarbij is dat veel Gumuz er de voorkeur aan geven (deels uit noodzaak!) op traditionele wijze in hun dorpen te leven en school daardoor minder belangrijk vinden. We treffen daardoor ook veel minder Gumuz-meisjes in de scholen aan dan jongens: ik zal hier later in mijn blog nog wel meer over schrijven om te verduidelijken wat de Gumuz voor redenen hiervoor hebben - helaas is inmiddels wel duidelijk dat 'onze invloed' hierin beperkt zal kunnen zijn, maar desalniettemin gaan we ons er voor inzetten.

      

Links en rechts 2 Gumuz-jongens (op de school die we bezochten)
en in het midden een Gumuz-meisje (niet schoolgaand, maar wilde wel op de foto!)

De komende dagen/weken gaat ook duidelijk worden wat ik hier voor de 'special needs' kinderen kan gaan doen; de huidige cijfers van de scholen laten er 'slechts 80' zien, die geregistreerd staan als leerling, maar er zijn er veel die niet naar school gaan. In Gilgel Beles zelf heb ik inmiddels wat eerste contacten gelegd met een 'doof jongetje' dat hier op straat leeft en dus niet naar school kan.

Eén van taken zal verder het 'Higher Diplom' programma op het college worden, een soort 'Master-opleiding' verzorgen voor geselecteerde leerkrachten aan het college. Het niveau daarvoor is hoog en het is de bedoeling dat ik hier met twee "lokale collega's" aan ga werken, zodat zij in de hierop volgende jaren zelf kunnen verzorgen: ze mogen dus 'de kunst van mij af gaan kijken', hoe ik een stuk of 20 leerkracht-educators op ga leiden en aan hun 'Higher Diplom' probeer te helpen. De verwachtingen van het college zijn hoog en ik hoop maar dat hieraan kan voldoen: vorig jaar is door één van mijn VSO-voorgangers een start gemaakt met dit programma, maar zij is voortijdig gestopt omdat het 'te zwaar was' naast alle andere verplichtingen binnen het WDD-project.

Fighting Bats and Bees

Zoals geschreven duurde de reis naar Gilgel Beles niet 1 maar 2 dagen. Mijn 'huis' bleek een appartement te zijn op de derde verdieping. Deel van een soort flat op het terrein van het college. Donderdag en vrijdag werd er hard gewerkt om mijn appartement in goede staat op te leveren, maar ondanks dat het de bedoeling was dat ik vrijdagavond in zou trekken, bleek dit niet haalbaar. Er volgde dus nog een nachtje hotel.
Zaterdag aan het eind van de ochtend was 'alles klaar' en vertrok de VSO-staf. Helaas bleek al snel in de loop van de dag dat niet 'alles klaar' was: geen warm water en licht in de badkamer, lichtschakelaars die niet werkten, etc. Ook is er geen koelkast en kan ik alleen elektrisch koken. Dat laatste leverde al vrij snel een groot probleem op, want vanaf zondagmiddag was er 50 uur aaneengesloten geen stroom!

Tijdens mijn eerste dagen hier ben ik al meteen mee gaan lopen met Jan en Ann, de twee andere VSO-volunteers die hier al een half jaar in hetzelfde project werken: inmiddels dus een paar scholen bezocht en een workshop meegemaakt. De scholen, net als het college, zijn overigens nog niet begonnen met lesgeven, maar er is genoeg ander werk voor ons te doen, aangezien we bij twee scholen een lokaal bij laten bouwen voor de O-class (peuters).

Een 'zoveelste' verrassing voor mij is/was, dat ik geacht wordt het 'Higher Diplom' programma vorm te gaan geven hier op het college. Een flinke klus waarin ik o.a. 2x per week college dien te geven aan een groep 'teacher educators'.

Een andere 'fijne verrassing' zijn de 'bees and bats': de bijenplaag in mijn slaapkamer heb ik inmiddels kunnen bestrijden, maar van de drie aangetroffen vleermuizen in mijn huis heb ik er nog maar 1 uit kunnen schakelen - the battle continues ....

Gilgel Beles

Ik ben vanmorgen, even na 11 uur, aangekomen in Gilgel Beles: een reis van iets meer dan een dag, met een overnachting in Debre Markos.
Gisterochtend werd ik om half acht opgehaald in mijn hotel in Addis en om acht uur vertrokken we naar .... het VSO kantoor. Daarna gingen we eerst Tesfaw, de Program Manager, ophalen in een buitenwijk van Addis en uiteindelijk, rond kwart over 10 reden we Addis uit.

Nog voor elf uur hadden we ons eerste rustpunt, omdat er nog 'ontbeten' moest worden. Daarna werd er doorgereden tot vijf uur om te overnachten in Debre Markos.
Vanmorgen ging de reis verder naar Gilgel Beles rond kwart over 7. Onnodig om te zeggen dat ik de enige was die op de afgesproken tijd (6 uur) op zijn ontbijt zat te wachten.
Ik verwacht dat we vanmiddag naar het college, de twee andere volunteers en mijn huis zullen gaan, maar niets is zeker en als er al plannen zijn, kunnen ze zo maar weer veranderen (volgens planning zouden we vanmorgen of vanmiddag een workshop doen, maar die lijkt verzet te zijn naar morgen). Vannacht in elk geval nog een nacht in een hotel.

Schaapjes tellen.... on New Year's Day

Vanmorgen, aan het begin van de Ethiopische Nieuwjaarsdag (2010!!!) stond er nog een redelijk aantal schaapjes op straat tegenover het hotel. Het komt wat vreemd over om al die schapen te zien midden in de stad, maar de Ethiopiërs kopen massaal schapen voor het Nieuwjaarsfeest. Vlak voor 10 uur maakte ik deze foto vanuit mijn hotel.

De schaapjes lijken wat zielig te kijken naar de stapel resten van hun familie en vrienden (op de voorgrond, op de hoek), maar triest genoeg was er, toen ik na een fikse ochtendwandeling terugkwam bij het hotel geen enkel schaap van deze kudde meer levend: eet smakelijk en natuurlijk:

G E L U K K I G     N I E U W J A A R!

Addis Ababa 10 jaar geleden

Inmiddels ben ik een week in Ethiopië en begin ik me meer thuis te voelen in Addis. In de afgelopen week heb ik o.a. een aantal uren Amhaarse les gehad en heb ik wat meer info ontvangen over wat er zoal verwacht wordt van mij in Gilgel Beles. Op woensdag heb ik voor het eerst Tesfaw ontmoet en werd duidelijk dat mijn reis naar Gilgel met bijna een week uitgesteld zou worden. Volgende week woensdag reist hij met mij mee en de dag erna zal hij daar een workshop gaan verzorgen.

Mijn ICO-programma wijzigde van dag tot dag en bestond helaas vooral uit 'wachten'. Vervelend was daarnaast dat ik vanaf dinsdag met een flinke migraine-achtige hoofdpijn rondliep. Eén van de dingen die maar niet van de grond kwam, was het 'shoppen': òf er was geen tijd, òf er was geen auto/driver om met mij naar de stad te gaan. Uiteindelijk werd alles opnieuw ingepland op vrijdag, maar het bezoek aan immigratie en het feit dat de driver een verzekeringspolis op moest halen, gooide roet in het eten. Gelukkig wees hij me wel een aantal shops aan, waar ik naar toe zou kunnen gaan, zodat ik mij voornam dit op zaterdag zelf te gaan doen.

Hoewel ik al wel met twee andere volunteers kleine uitstapjes had gemaakt, had ik nog niet echt 'vrij rond gelopen' in Addis: één uitstapje was slechts een wandeling naar een restaurant vlakbij het VSO-kantoor en de andere wandeling was 500 meter in de stad naar een Telecombedrijf.
Zaterdag ging ik dus voor het eerst zelf op stap: lopen naar Meskel-square, een groot plein midden in Addis (zo'n 5 km vanaf mijn hotel), waar ik ongeveer 10 jaar geleden mijn reis naar de Mursi begon.

  

De linker foto laat Meskel-square zien 10 jaar geleden, toen Ethiopië het jaar 2000 inging. De rechter foto toont Meskel-square zoals het er nu uitziet: Ethiopië op weg naar de jaarwisseling van 2009 naar 2010. De jaartelling loopt hier 8 jaar achter op onze jaartelling, zodat ik de kans krijg nogmaals het Nieuwjaarsfeest van 2010 te gaan beleven; deze keer in wit, want Nieuwjaar in Ethiopië wordt massaal in witte kleding gevierd.

Eerste werkdag

Mijn eerste werkdag is wat vreemd verlopen, laten we maar zeggen, met veeeeeel pauzes.
Werd hartelijk ontvangen op het VSO-kantoor, waar men echter eerst een uur in vergadering ging. Daarna kreeg ik dan toch mijn voorstelrondje en mijn oriëntatie programma. Daar bleek echter weinig van te kloppen omdat veel van de genoemde gesprekken niet konden plaatsvinden door afwezigheid van mensen. Door de dag heen werd wat geschoven met afspraken en mijn schema en mijn lunch werd uitgesteld door een hevige stortbui, maar tegen het einde van de dag toch wel wat wijzer geworden: zo blijk ik al op donderdag naar Gilgel Beles te gaan en blijk ik daar de eerste tijd in een hotel te verblijven omdat mijn huis niet klaar is. Groot voordeel: degene die mijn huis 'klaar moet maken' reist zelf mee en zal vast weer snel naar Addis willen.

Eerste dag in Ethiopie

Vanochtend vroeg in Ethiopie aangekomen. Paspoortcontrole nam wel even wat tijd in beslag, maar omdat ik een business visum heb hoefde ik niet achteraan in de grote rij aan te sluiten. 

Bij de bagagecontrole mocht ik gewoon doorlopen en buiten werd ik na een minuut of 10 verwelkomt door de VSO-driver, die mij snel naar mijn hotel bracht.

De rest van de dag besteed aan slapen (was onmogelijk tijdens de vlucht) en films kijken (heb even een TV en kabelaansluiting). Al vrij snel vanmorgen ging het flink regenen en werd het dus ook flink kouder; loop inmiddels met een dikke wintertrui aan en hoop dat het dunne dekentje vannacht warm genoeg is. Door de regen kon ik helaas vanmiddag Addis niet in, maar dat gaat vast nog wel op een andere dag lukken. Morgenochtend word ik opgehaald voor een eerste dag VSO kantoor.

Daar gaan we weer!

Een (te) lange tijd niets op mijn blog geschreven, maar vanaf vandaag komt daar weer verandering in.

Na zes weken Europa, vertrek ik vandaag voor mijn tweede VSO-baan naar Ethiopie. Na de start in de hoofdstad Addis, verwacht ik na ongeveer twee weken door te reizen naar Gilgel Beles in het Westen van Ethiopie. Hoewel ik al twee keer in Ethiopie gereisd heb, ben ik hier dus nog niet geweest. We zullen zien, maar eerst even terug in Addis, vanaf morgenochtend.

Monitoring het werk op de Ipadi's

Met enkele bezoeken aan Lilongwe en verder veel bezoeken aan scholen in Ntcheu en Dedza is februari een relatief rustig verlopen maand. Het weer was echter een grote onvoorspelbare factor: heftige regens, hagelbuien, onweersbuien overvielen mij en/of maakten het mij soms onmogelijk om te reizen. Desondanks heb ik vele malen met name Kanyimbo bezocht om er voor te zorgen dat de Literacy Pilot zonder problemen door kon blijven gaan. Grappig was dat sommige leerlingen uit zichzelf "Ipadi" (het Chichewa-woord voor de Ipad) gingen schrijven op de Ipads.

Met een huis in Bembeke, 8 km vanaf de verharde weg, was het soms echt niet mogelijk om 's ochtends te vertrekken. Maar ook 's middags terugkomen was soms meer zwemmen dan motorrijden! Soms betekende dit meerdere keren per week (of zelfs per dag!) drijfnat thuiskomen en vaak leverde het ook levensgevaarlijke situaties op, zoals tijdens enkele sneeuwstormen, die mij meestal totaal overvielen (foto's zijn van de eerste sneeuwstorm it jaar, op 2 december 2016; daarna nog enkele, minder hevige, gehad).

   

In Kanyimbo werd er ijverig gewerkt op de 'Ipadi' door de leerlingen van Standard 1, 2 en 3 en dat leverde vele leuke plaatjes op. De oefeningen waarbij leerlingen hun eigen stem moeten opnemen of een video-opname van zichzelf moeten maken tijdens het lezen/uitspreken van een woord (rechts onder), waren bij velen al snel favoriet.

   

   

Even bijkomen met een feestje....

Na alle ontwikkelingen van de afgelopen weken had ik ernstig behoefte om even 'bij te komen', ondanks het feit dat ik rond de Kerst net een weekje weg was geweest. Daarnaast wou ik 'even weg' om in alle rust van mijn verjaardag te genieten.
Een uitstapje naar het meer dus en ik bleek een rustig gelegen lodge te hebben gevonden aan een niet-toeristisch strand: bleken Nkhudzi Lodge ook nog ijs, pannenkoeken en ander lekker eten te hebben. Echt tijd voor een feestje dus!

   

Tweede inbraak!

Tussen alle bedrijven door werd ik op 19 januari, tijdens één van mijn bezoeken aan Kanyimbo, opgebeld door mijn landlord. Hij was op dat moment bij mijn huis en zag dat het keukenraam opengemaakt was. Ik scheurde terug van Ntcheu naar Dedza en onmiddellijk bij aankomst werd duidelijk dat er voor de tweede keer bij mij ingebroken was!

Opnieuw trof ik een enorme puinhoop in mijn huis aan, nog erger dan de eerste keer. Opnieuw was de politie nodig om zeker te zijn dat er zich niemand meer in het huis bevond. De inbrekers (ik was er zeker van dat het er deze keer twee waren, gezien wat ze gebruikt hadden) waren op vrijwel dezelfde manier het huis binnengekomen en hadden de zolder gebruikt om zich naar afgesloten ruimtes te begeven, al gaten makend in het plafond. Deze keer hadden ze echter mijn 'verstopplek' ontdekt en voor ongeveer € 2.000,-- gestolen (geld + nieuwwaarde gestolen spullen).

Sinds de eerste inbraak had de landlord beloofd 'extra burglar bars' aan te brengen, waardoor het huis veiliger zou worden; hij had dit echter nog niet uitgevoerd. Dit en het feit dat hij op de dag van de inbraak bij mijn huis aanwezig was, maakte hem voor mij één van de verdachten. Na de tweede inbraak voerde hij bovendien niets uit om de kapotte ramen te 'securen', waardoor het op dat moment niet veilig was om in het huis te verblijven. Ik vond een tijdelijke oplossing bij Charity, de eigenaresse van 'The Pottery', die mij een kamer in haar huis aanbood.

In het daaropvolgende contact met VSO heb ik aangegeven niet langer in mijn huis in Dedza te kunnen wonen, aangezien enkele feiten wezen op 'mijn landlord' als mogelijke verdachte. Ik stelde hen voor naar Bembeke te verhuizen, waar ik tijdelijk in het Mim-huis terecht zou kunnen: het huis van Ans en Wil, die zo'n drie keer per jaar naar Malawi komen voor de 'Mim Foundation'. Zij zouden nog tot de tweede week van april wegblijven, dus dat zou VSO dan genoeg tijd geven om een ander huis voor mij te vinden in Dedza.

In de laatste week van januari ben ik dus verhuisd naar Bembeke, waarbij Dominic en Eline zo aardig waren het grootste deel van mijn spullen naar Bembeke te brengen en VSO eind januari een truck regelde om de 'grote spullen' (bankstel, koelkast, e.d.) te vervoeren.

   

Links: laatste blik op Dedza Mountain vanuit het'Dedza huis'.    Rechts: het 'Mim-huis' in Bembeke

New Life Nursery: voltooiing werkzaamheden

Op 27 januari konden mijn bezoekers, de RNE PM, de Comic Relief PM, de Scottish Inspector en een afgezant van het Ministry of Education, Science and Technology ook even een kijkje nemen bij mijn werk voor de New Life Nursery.
Alle gekochte spullen worden inmiddels volop gebruikt door de kinderen en het gebouw is op een flink aantal punten (vloer, veiligheid, e.d.) opgeknapt. Buiten hebben de kinderen de schommels en de wipwap in gebruik genomen en de Scottish Inspector kon de verleiding niet weerstaan om ook even op de wipwap plaats te nemen. De bezoekers waren onder de indruk van alle verbeteringen.

    

Rest nog het handboek 'Little by Little' voor Nursery schools in Malawi, dat ze van mij kado krijgen (inclusief support om het te gebruiken), en, als ik nog geld over heb, een nieuw hek om de speelplaats.

Onderzoek naar Special Needs Children in UT

De derde en de vierde week waren drukke weken, waarin zowel de Literacy Pilot van start ging op Kanyimbo als het onderzoek naar de Special Needs kinderen plaats vond. Bovendien kwam donor RNE met de Noorse ambassador en één van de Schotse schoolinspecteurs in Dedza op bezoek.

De lancering van de Literacy Pilot verliep zonder grote problemen. In twee weken tijd in totaal vier ochtenden aanwezig geweest tijdens de sessies van de kinderen. In de praktijk bleek het met name voor de Standard 1 kinderen moeilijk te zijn om de juiste foto te selecteren om in te loggen. Klasgenootjes moesten nogmaals uitgelegd krijgen waarom slechts 30 kinderen van hun klas in het Learning Centre mochten werken en de rest (nog) niet, maar met de belofte dat zij na de zomervakantie allemaal op de iPads mochten werken, kon dit snel geaccepteerd worden.

   

Op twee woensdagochtenden kwamen de Researchers van University of Nottingham hun onderzoek doen naar het werken van de Special Needs kinderen op de iPads in St. Joseph Primary School. Omdat ik sinds het begin erg betrokken ben geweest bij de sessies (Pilot?) van deze kinderen, lag het in de lijn der verwachtingen dat deze school uitgezocht zou worden om deel uit te maken van het onderzoek.

Enigszins onverwacht (en kort van te voren aangekondigd) was het verzoek van de Noorse donor RNE om mijn scholen te bezoeken. Zij startten woensdag 18 januari hun bezoek op St. Joseph met gesprekken met de leerkrachten en een korte tour door de school (met een klein bezoekje aan de Special Needs kinderen, die na het bezoek van de onderzoekers nog in het Learning Centre op hun iPads aan het werk waren), om vervolgens hun bezoek voort te zetten op Moonekera Primary School, waar de Noorse Ambassador hen vergezelde. Hoewel alles voor deze bezoeken in korte tijd geregeld was door mij en ik mij snel van St. Joseph naar Moonekera moest verplaatsen (en de Researchers moest uitzwaaien), verliep alles probleemloos. Tijdens de tour door de klassen bleek het team van Moonekera enkele kleine activiteiten met de leerlingen te hebben voorbereid (liedjes e.d.). Na de rondgang door de school hielden we een bijeenkomst met de Ambassador en alle leerkrachten samen in het Learning Centre om alle zijn vragen en vragen van de donor te kunnen beantwoorden.

Vrijdag de 27ste januari volgde dan nog een bezoek: deze keer van één van de tweede Schotse inspecteurs, die vorig jaar al in maart waren geweest om trainingen te verzorgen. Dedza werd bezocht als deel van een evaluatie voor die trainingen en één van de belangrijkste uitkomsten was wel dat er een voorstel op tafel kwam dat de PEA's vanaf nu de Learning Centre lessen in hun supervisie bezoeken mee moeten gaan nemen en daardoor de scholen kunnen helpen het jaarlijkse bezoek van de schoolinspecteurs voor te bereiden door alvast te werken aan de 'verbeterpunten'.

Rest in Peace Owen Beni

De tweede week van januari stond in het teken van de voorbereidingen van de start van de Literacy Pilot op Kanyimbo Primary School. Er moesten nog wat foto's gemaakt worden voor de registratie van de 90 deelnemende kinderen en de leerkrachten en onze nieuwe Nationale Volunteer Davison moesten getraind worden in het gebruiken van de iPads en de software.
Het eerste deel van de training op dinsdag verliep zonder grote problemen, leerkrachten waren zeer enthousiast. Alleen Davison ontbrak! Hij bleek naar Lilongwe te zijn vertrokken voor persoonlijke redenen (en zonder melding van afwezigheid). Eén van de dochters van de head teacher nam tijdens de training zijn plaats in, zodat we in elk geval een 'reserve' hadden voor de start van de pilot op de 17de!
Het tweede deel van de training was gepland op 13 januari, een dag waarop ook een bijeenkomst met de ouders gepland stond om hen alles uit te leggen van wat er op Kanyimbo ging gebeuren (de 'sensitization training).

Toen ik op de 13de januari bij de school aankwam zag ik 'takken op de weg', wat hier een teken is van een 'begrafenis'. De school bleek bovendien grotendeels verlaten. Na korte tijd kwam de head teacher om mij te vertellen dat één van de Standard 3 kinderen, Owen Beni, in de afgelopen nacht aan Malaria was overleden. Hij bleek één van de kinderen te zijn die geselecteerd was voor onze Literacy Pilot.
In overleg met de 'local chiefs' was besloten zijn de begrafenis van Owen enigszins te vervroegen, zodat mijn training en sensitization meeting door kon gaan. De school en de community wilden dit niet uitstellen, gezien het feit dat we de dinsdag erop zouden gaan starten.

Owen was door mij in december 2016 op de foto gezet voor de registratie voor deelname aan de Pilot. Op 11 januari 2017 werd hij ziek. Op 12 januari werd geconstateerd dat hij malaria had en in de nacht van 12 op 13 januari overleed hij daaraan. Op 13 januari nam ik met een groot deel van de dorspbewoners van Kanyimbo afscheid van hem door tijdens zijn begrafenis samen met de head teacher van Kanyimbo bloemen te leggen op zijn graf.

Ondanks de zeer emotionele gebeurtenissen eerder die dag (nog niet eerder een begrafenis meegemaakt in Malawi), verliep de sensitization meeting met de ouders en de training van de leerkrachten daarna buitengewoon goed.

New Life Nursery en zwerfkids

Begin december heb ik eindelijk de 'grant' ontvangen van FOMA (Friends of Malawi) om aan de verbeteringen van één van de twee Nursery scholen te gaan werken. Half december ben ik daarom met twee kleuterleidster en de auto van Dominic en Eline naar Lilongwe gereden om allerlei materialen te kopen voor de New Life Nursery school in Dedza. We hadden een hele zaterdag nodig (ook mede dankzij de auto die diverse keren niet wilde starten) om alles te vinden en te kopen. In januari kon er verder gewerkt worden aan het vullen van gaten in de vloer en het maken van buitenspeel materiaal. Op 7 januari waren de schommels en de wipwap zo goed als klaar en konden ze geïnstalleerd worden op het kleine buitenspeelplaatsje van de Nursery School.

   

In de eerste week van januari werd er uiteraard ook weer gewoon voor VSO gewerkt, zoals een bezoek aan Kanyimbo om foto's te maken van de kinderen in de interventie groep: helaas waren bij mijn bezoek in december veel kinderen afwezig geweest en bleken ook op de eerste schooldag van het nieuwe jaar veel kinderen er niet te zijn (regenseizoen!). Daarnaast werden veel scholen bezocht voor de driemaandelijkse datacollectie en werden er sessies bijgewoond van de Special Needs Learners om de leerkrachten te ondersteunen.

Een speciaal verzoek kwam er bovendien uit Amerika van Marcus, een priester die ik in Dedza had ontmoet. Samen hebben wij er voor gezorgd dat enkele zwerfkinderen in Dedza op een boarding school terecht konden en omdat hij teruggereisd was naar de USA, vroeg hij of ik op hun school kon checken of ze waren begonnen. Humphrey (links) en Laurent (rechts) bleken inderdaad op hun school aangekomen te zijn en ik heb hen maar even verwend met wat noodzakelijke spullen, nodig voor hun dagelijkse verzorging.